Gibi Dipiridamol platelet agregasyon inhibitörleri grubundan bir aktif bileşendir. İlaç öncelikle felçlerin profilaksisi için kullanılır.
Dipiridamol nedir?
Dipiridamol, antitrombotikler grubuna aittir. İlaç, trombüs (kan pıhtıları) oluşumunu önlemek ve böylece felçleri önlemek için kullanılır.
Dipiridamol ilk olarak 1959'da kullanıldı. İlaç, koroner arter hastalığını (KKH) tedavi etmek için kullanıldı. Sonraki yıllarda koroner damarlarda genişleme (genişleme) etkisi oldu. Son olarak dipiridamol, trombosit agregasyon inhibitörü olarak da kullanıldı.
Günümüzde, bir dipiridamol ve asetilsalisilik asit (ASA) kombinasyonu, genellikle serebral iskemi (TIA) bağlamında ortaya çıkan bir inme sonrası nüksetmeyi önlemek için kullanılmaktadır.
Bununla birlikte, tek bir asetilsalisilik asit uygulamasına kıyasla bu kombinasyon tedavisinin daha büyük yararı, tıp uzmanları arasında tartışmalı kabul edilmektedir. Çalışmalara göre, kombinasyon tedavisi ile inme, tek başına ASA'ya göre 1,47 kat daha sık görülür. Ayrıca baş ağrısı gibi yan etkiler daha yaygındır.
Farmakolojik etki
Dipiridamol, insan kan damarlarını genişleterek ve trombositlerin (trombositler) bir araya toplanmasını önleyerek çalışır. Bu süreç aynı zamanda tıpta toplanma olarak da bilinir. Bu prosedür ile kan damarlarının daralmasını veya tıkanmasını önlemek mümkündür.
Dipiridamol, nükleosit adenozinin taşınmasını bloke etme yeteneğine sahiptir. Bu, sinaptik yarığa daha fazla adenozin verir. G proteinine bağlı süreçler aracılığıyla bu, kasların gevşemesine yol açar ve bu da kan damarlarının genişlemesine neden olur.
Dipiridamol, damar genişletici etkisini esas olarak koroner arterlerde geliştirir. Bunlar kalp kasını sağlamaktan sorumludur. Dipiridamol artık anjina pektorisin profilaksisi veya tedavisi için kullanılmamaktadır, çünkü çoğu durumda koroner damarlar otomatik olarak maksimuma genişler ve böylece daha fazla kan kalp kasına ulaşabilir. Dipiridamol kullanımı ayrıca sağlıklı koroner arterleri genişleterek kan akışını artıracaktır. Ancak bu sürecin bir sonucu olarak, hastalıklı damarlar daha az kan alır ve bu da hastalıklı kalp kası bölgesinin yetersiz beslenmesini artırır. Doktorlar bu süreci çalma etkisi olarak adlandırır.
Dipiridamol kanda plazma proteinlerine yüzde 99 oranında bağlanır. Aktif bileşen, karaciğer yoluyla metabolize edilir. Ortalama plazma yarı ömrü 40 dakikadır. Dipiridamol dışkıda vücuttan atılır.
Tıbbi uygulama ve kullanım
Dipiridamol, beyindeki bir vasküler tıkanıklığın neden olduğu felçleri önlemek için genellikle asetilsalisilik asit ile birlikte kullanılır. Aktif bileşenin önemli bir uygulama alanı da tıbbi teşhistir Dipiridamol miyokardiyal sintigrafi ve stres ekokardiyografisinde kullanılır.
Dipiridamol uygulamasıyla, kan basıncı ölçümü veya EKG izleme gibi kontrollü koşullar bağlamında kalbe ilaç yükü sağlanabilir. Bu şekilde tek foton emisyonlu bilgisayarlı tomografi veya sonografi (ultrason muayenesi) kullanılarak duvar hareketlerini kullanarak kalp kasında kan akışını değerlendirmek mümkündür.
Dipiridamol ağızdan alınır. Bu amaçla günlük olarak kapsül alınır.
Riskler ve yan etkiler
Bazı durumlarda dipiridamol kullanımı istenmeyen yan etkilere neden olabilir. Bunlar başlıca uyuşukluk, baş ağrısı, kas ağrısı, sıcak basması, bulantı, kusma, hızlı kalp atışı, ciltte kızarıklık ve düşük tansiyondur.
Nadiren hastalar ayrıca, şiddetli anjina pektoris veya ciltte kurdeşen ve kızarıklık gibi aşırı duyarlı reaksiyonlardan muzdariptir. Ameliyat sırasında kanama eğilimi artabilir.
Epidural veya spinal anestezi durumunda, eğer madde asetilsalisilik asit ile kombine edilmişse işlemden 48 saat önce dipiridamolün kesilmesi tavsiye edilir. Ancak operasyondan hemen sonra uygulamaya devam edilebilir.
Dipiridamol çok hızlı kesilirse, anjina pektoris atakları ve en kötü durumda kalp krizi riski vardır.
Dipiridamol ile tedavi, hasta ilaca aşırı duyarlıysa yapılmamalıdır. Dipiridamol tedavisinden de şiddetli kalp hastalığı durumunda kaçınılmalıdır. Bunlar arasında son zamanlarda meydana gelen kalp krizleri, şiddetli kalp yetmezliği, kardiyak aritmiler, anjina pektoris atakları, aort kapaklarının daralması veya tıkanması, kan akışında kontrolsüz bozukluklar ve dolaşım yetmezliği bulunur.
Hamilelik sırasında, dipiridamol kullanımından önce tedavi eden doktora danışılmalıdır. Aynı şey emzirme için de geçerlidir. Dipiridamol çocuklar için uygun değildir.
Dipiridamolü diğer ilaçlarla birlikte kullanırken istenmeyen etkileşimler göz önünde bulundurulmalıdır. Örneğin kahvede bulunan teofilin veya kafeini içeren ksantin türevleri, trombosit agregasyonu inhibitörünün olumlu etkilerini zayıflatabilir. Dipiridamol, kumarinler gibi kan sulandırıcılarla birleştirilirse bu, ajanın etkinliğini artırır. Ek olarak, yüksek tansiyon preparatlarının etkisi dipiridamol uygulamasıyla artırılır.
