Yutmak

Yutmak istemli bir hazırlık aşaması, yutma refleksi ve oral, faringeal ve özofageal transport aşamasından oluşur. Bu, yutma işleminin yalnızca kısmen kasıtlı olarak kontrol edilebileceği anlamına gelir. Yutma bozuklukları disfajidir ve nörolojik, psikolojik olabilir veya ilgili yapıların hastalıklarından kaynaklanabilir.

Kırlangıç ​​nedir?

Yutma, karmaşık bir hareketler dizisidir. Daha doğrusu, süreç ağız, boğaz ve boğazdaki belirli kasların mükemmel bir şekilde koordine edilmiş kasılmasına karşılık gelir. Yutmak, yiyecekleri mideye taşımanın yanı sıra tükürüğü de giderir. Yutma işlemi ayrıca yemek borusunu temizler ve kalan mide asidini hassas bölgeden uzaklaştırır. İnsanlar günde 3000'e kadar yutma işlemi yaşarlar. Uyurken, uyanık olduğu zamana göre önemli ölçüde daha az yutar.

Yutma eylemi, gönüllü bir hazırlık bölümü ve istemsiz yutma refleksinden oluşur. Dilin tabanındaki bireysel alanların tahrişi, gönüllü hazırlığın bir parçasıdır. Sonraki süreçler kontrolün ötesindedir. Yalnızca oral hazırlık aşaması ve oral nakil aşaması kasıtlı olarak etkilenebilir. Faringeal ve özofageal transport fazları, istemsiz yutma refleksinin bir parçasıdır.

İşlev ve görev

Yutma işlemi çeşitli anatomik yapıların katılımıyla gerçekleştirilir. Ağız boşluğu ve sınır yapılarına ek olarak yutkunmada boğaz, gırtlak, yemek borusu ve mide rol oynar. Yutma eyleminde 20'den fazla kas çifti birlikte oynar. Bu kas çiftlerinin koordinasyonu, esas olarak beyin sapında ve üst suprabulbar ve kortikal merkezlerde bulunan sözde yutma merkezinin kontrolüne tabidir.

Birkaç çift kraniyal sinir yutma eylemi ile ilgilidir. Trigeminal sinire ek olarak fasiyal sinir, glossofaringeal sinir, vagus siniri ve hipoglossal sinir de yutmada önemli fonksiyonlara sahiptir. İnsanların yutmak için üç servikal sinire ihtiyacı vardır. Üçü de omurilik segmentleri C1'den C3'e gelir.

Yutma refleksi, yutma işleminin zorunlu bir parçasıdır. Doğuştan gelen dış refleks, hava yollarını korur ve yalnızca güvenli gıda alımını sağlar. Dil tabanında, boğazda veya farinksin arka duvarında bulunan mukoza, hazırlık aşamasında uyarılır ve burada bulunan mekanoreseptörler, uyaranı glossofaringeal ve vagus sinirlerinin afferent lifleri aracılığıyla beyin sapının medulla oblongata içerisine iletir ve bu da uyarıcı bilgisini, Yutma kasları cevap verdi.

İlginç bir şekilde, yudumun boyutu yudumdan yuduma önemli ölçüde değişir ve ayrıca yiyecek türüne de bağlıdır. Yudum başına maksimum 20 gram sulu posa veya 40 mililitre sıvıdır. Yutma süresi de büyük ölçüde değişebilir ve öncelikle ısırıkların kıvamına ve tükürük ile nasıl karıştırıldıklarına bağlıdır. Yemek borusundan bir ısırığın yolculuğu 20 saniye veya daha kısa sürer.

Her bir yutma eylemi, özellikle katı gıda tüketimiyle ilgili olan üç farklı taşıma aşamasından ve bir hazırlık aşamasından oluşur. Ağızdan hazırlık aşamasında, yiyeceklerin ısırığı yeterince çiğnenir. Kıyılmış yiyecekler daha sonra kayganlaşması için tükürük ile aşılanır. Hazırlık aşamasında dudaklar, dişler, temporomandibular eklem ve çiğneme kaslarının yanı sıra dil ve tükürük bezleri de görev alır. Yutma eylemi ancak hazırlık aşaması tamamlandıktan sonra mümkündür.

Ağızdan taşınmanın sonraki aşamasında dudaklar tamamen kapanır. Bu tükürük kaybını önler. Ayrıca hava yutulmamalıdır. Yanak kasları kasılır ve dil, dayanma işlevi üstlenen sert damağa geçer. Bolus, dalga benzeri bir hareketle geriye doğru hareket eder ve styloglossus ve hyoglossus kasları tarafından desteklenir. Dil, pul gibi geriye doğru çekilir ve boğazın içine doğru itilir. Yutma refleksi, sadece ısırık tarafından dilin tabanına dokunulduğunda tetiklenir. Süreç, yutma refleksinden ancak kısmen etkilenebilir.

İlaçlarınızı burada bulabilirsiniz

Hastalıklar ve rahatsızlıklar

Tıp, yutma disfaji eyleminin herhangi bir bozukluğunu çağırır. Eylemde yer alan yapılar ya işlevlerinde zayıflar ya da etkileşimleri yeterince çalışmıyor. Ağız boşluğunun tüm hastalıkları, sınırlamaları, boğaz hastalıkları, yemek borusu hastalıkları ve mide girişinin hastalıkları yutma bozuklukları ile ilişkilendirilebilir.

Ayrıca, nörolojik problemler genellikle yutma problemleriyle ilişkilendirilir. Bunun bir örneği ALS'dir. ALS, motor kraniyal sinir çekirdeklerini parçalayarak vücudun kaslarını adım adım felç eder. Bu, yutma bozuklukları ve bulber semptomları yaratır. Hastalar düzenli olarak kendi tükürükleriyle boğulur ve sıklıkla tükürük ilacı ile tedavi edilir.

Otoimmün hastalığı olan multipl sklerozu olan hastalar, genellikle beynin yutma merkezindeki otoimmün inflamasyonun neden olduğu nörolojik disfajiden muzdariptir. Yutma bozukluklarına bazen ruhsal bozukluklar neden olur.

Disfaji ayrıca ağrı semptomlarına neden oluyorsa buna odinofaji denir. Olası semptomlar boğazda baskı hissi, yutulduğunda öğürme refleksi, yemek sırasında öksürük, yiyecek bileşenlerinin aspirasyonu ve aşırı tükürük üretimidir. Eşlik eden semptomlar, disfajili hastalar genellikle nazal dilden ve genel ses kısıklığından şikayet ederler. Yiyecekler aspire edildiğinde ateşli zatürre yaygındır.

Disfaji, yaş-fizyolojik bir fenomen olabilir ve bu durumda, öncelikle 75 yaşın üzerindeki kişilerde kendini gösterir. Bu tip disfaji çoğunlukla yaşlılıkta nörolojik, psikiyatrik veya genel kronik hastalıklara bağlıdır. Her hastanın bir yutma bozukluğunun farkında olması gerekmez.