Phoniatrics 1993 yılına kadar kulak burun boğaz tıbbı (KBB) dalı olan kendi tıp uzmanlığını oluşturmaktadır. Foniyatri, işitme, ses ve dil bozuklukları ile yutma güçlükleri ile ilgilenir ve güçlü bir disiplinler arası karaktere sahiptir.
Öncelikle çocukların ses ve dil gelişimi ve işitme algısındaki problemlerle ilgilenen pediatrik odyoloji ile birlikte, foniatri Almanya ve Avrupa'da bağımsız bir uzmanlık alanı oluşturur.
Ses bilgisi nedir?
Foniyatri tıbbi uzmanlığı, işitme sorunları, ses ve konuşma bozuklukları ve yutma bozuklukları konularına dayanmaktadır. Foniyatri, son derece disiplinlerarasıdır çünkü sadece tıbbi-fizyolojik problemlerle ilgili değildir, aynı zamanda bazen tıbbi olmayan problemlerle de ilgilidir. Bu nedenle, nöroloji, psikiyatri, geriatri, ortodonti, konuşma terapisi ve diğerleri gibi diğer tıbbi ve tıbbi olmayan uzmanlıklar da dahil edilmiştir.
Almanya'da foniyatri, çocuklarda ilgili gelişimsel ve algısal bozukluklarla ilgilenen pediatrik odyoloji ile birlikte bağımsız bir uzmanlık odağı oluşturur; bu, 2004 yılında foniyatri ve pediatrik odyoloji uzmanından konuşma, ses ve çocukların işitme bozuklukları uzmanına kadar yeniden adlandırılmıştır.
Ek uzmanlık tıbbi eğitimi kulak, burun ve boğaz tıbbı alanında 2 yıllık temel eğitimi ve ses ve dil bozuklukları ile çocukların işitme bozuklukları alanında 3 yıllık uzmanlık eğitimini içerir. Foniyatri alanındaki tıbbi uzmanlığın kökenleri, Hermann Gutzmann kıdemli'ye aittir. 1905 yılında yazdığı habilitasyon tezinde dil bozuklukları konusunu kullandı.
Tedaviler ve terapiler
Foniyatrikte teşhis edilebilen ve tedavi edilebilen hastalıklar ve semptomlar, tipik olarak ses, konuşma ve konuşma akıcılığı (kekemelik) bozuklukları veya yutma bozuklukları veya işitme sorunları ile ilişkilidir. Sorunların tıbbi-fizyolojik kaynaklı olup olmadığı önemli değildir, örn. B. Yaralanma, ameliyat veya hastalık nedeniyle veya sorunların sosyo-psikolojik koşullara bağlı olup olmadığı.
Bu aynı zamanda, organik nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilen veya işlevsel olarak örneğin aşırı yükten veya nadir durumlarda şoktan kaynaklanan ses bozukluklarının tedavisinde de gösterilen bütünsel, disiplinlerarası seslendirme yaklaşımını göstermektedir. Yetişkinlerde konuşma ve dil bozuklukları (dizartri ve afazi), ses bozukluklarına bağlı olarak ortaya çıkabilir, ancak çoğunlukla inme sonrası belirli beyin bölgelerinin başarısızlığından veya beyin tümöründen kaynaklanan nörolojik sorunlara dayanır. Kekemelik gibi konuşma akışındaki rahatsızlıklar da foniyatrinin tedavi spektrumuna giren klinik bir tablodur.
Aynı zamanda foniyatriklerin de konusu olan yutma süreci, katı veya sıvı yiyeceklerin ve tükürüğün ağızdan mideye yutulması, ezilmesi ve taşınmasını içerir; yemek borusu yoluyla taşınması, yemek borusunun karşılık gelen peristaltik hareketleriyle istemsizdir. Organik sorunlara ek olarak, yutma bozukluklarının (disfaji) ortaya çıkmasının ve dikkatli bir teşhis ve terapi gerektirmesinin birçok nedeni vardır.
Yetişkinlikte işitme bozuklukları, yaralanma, ameliyat veya yaşa bağlı nedenlere bağlı organik değişikliklerin yanı sıra çeşitli başka nedenlere de sahip olabilir ve bu nedenle de foniyatriklerin tedavi spektrumuna girer. Büyük zorlukların yaşandığı özel bir tedavi alanı, dönüştürülen kadınların veya erkeklerin sesini kadın veya erkek olarak yeni cinsiyetlerine uyarlamak için cinsiyet değiştirme sırasında sesin yeniden atanmasıdır.
Teşhis ve muayene yöntemleri
Yetişkinlerde işitme bozuklukları genellikle semptomatik olarak işitme kaybı şeklinde kendini gösterir. Sebepler çok çeşitli olabilir ve dış işitsel kanalın kulak kiri ile basitçe kapatılması, orta kulakta kemikleşme veya kulak zarının zarar görmesinden sesin iç kulaktaki sinir uyarılarına dönüştürülmesine veya beyindeki sinir uyarılarının daha fazla işlenmesiyle ilgili sorunlara kadar geniş bir yelpazeyi kapsayabilir. Otoskopiye ek olarak, tanı için işitme problemlerinin nedenlerinin lokalize edilebildiği çeşitli sübjektif ve objektif odyometrik yöntemler mevcuttur.
Ön şartlara ve şikayetlerin seyrine göre olası ses bozukluğunun belirli nedenlerini ekarte edebilmek için bir ses bozukluğu şüphesi varsa ve dikkatle yapılan bir anamnez varsa. Organik sorunları tespit etmek veya ortadan kaldırmak için larinks kaslarının elektromiyografisi (EMG) ve / veya elektroglottografi gibi diğer teşhis prosedürleri izlenebilir. Elektroglottografi, her iki vokal kıvrımın işlevini, yani titreşim döngülerini bir elektro-grafide kaydeden ve her iki vokal kıvrımın işlevselliği hakkında sonuçların çıkarılmasına izin veren, invaziv olmayan bir prosedürdür.
Baştan göğsün üst kısmına kadar manyetik rezonans görüntüleme gibi daha ileri teşhisler, mevcut olabilecek enfeksiyonlar ve larenks sinirinin bütünlüğü hakkında bilgi sağlayabilir. Tanıya bağlı olarak terapi seçenekleri, hastanın evde sürekli başarı izleme ile kullanabileceği logopedik terapi cihazları ile de desteklenebilen logopedik tedavilerdir. Bazı durumlarda çeşitli cerrahi tedavi yöntemleri (fonocerrahi) de mevcuttur. Kas spazmları nedeniyle ses kıvrımlarının büyük ölçüde işlevini yitirdiği spazmodik ses kısıklığı durumunda, botulinum toksininin gırtlağa enjekte edilmesi en azından bir süre yardımcı olabilir.
Görünür organik bir nedeni olmayan ses ve dil bozuklukları için, ses üretimi, nefes alma, artikülasyon ve hastanın kişiliğini içeren bir dizi konuşma terapisi ses terapisi vardır. Çoğu durumda, larinks bölgesindeki stimülasyon akımı tedavisi, tedaviye eşlik edebilir ve tedavinin başarısını artırabilir ve kısaltabilir. Yutma problemleri durumunda, burundan sokulan esnek bir lens ile yutma sürecini görsel olarak değerlendirebilmek için fiberendoskopik yutma muayenesi (FEES) sıklıkla tanı yöntemi olarak kullanılır. Mevcut terapiler, logopedik yutma terapisi veya lokalize edilebilir organik hasar durumunda uygun cerrahi önlemlerdir.
