Uyandırma seviyesi

Uyandırma seviyesi merkezi sinir sisteminin (CNS) aktivasyon seviyesine karşılık gelir ve uyanıklık, uyanıklık ve tepki verme isteği ile ilişkilidir. Orta düzeyde bir heyecan, maksimum performansın temeli olarak kabul edilir. Negatif uyarılma devam ederse, sıkıntı ve bazen tükenmişlik sendromu gibi fenomenler ortaya çıkar.

Uyarılma seviyesi nedir?

Algılama zincirine göre, dış uyaranların algılanması, son adımda algılanana bir tepki ile sonuçlanır. Bu nedenle, dış çevreye tepki verme yeteneği, önemli ölçüde bir kişinin algılama yeteneğine bağlıdır. İşleyen duyu sistemleri, bu tepki verme yeteneğinin temelini oluşturur.

Bununla birlikte, insanlar çevrelerinden gelen uyaranlara az çok iyi tepki verirler. Bir kişinin uyaranlara ne kadar iyi tepki verebileceği ve onları nasıl işleyeceği, mevcut uyarılma düzeyine göre belirlenir. Bu 'uyarılma seviyesi', bir kişinin fizyolojik uyarılma veya aktivasyon seviyesidir. Aktivasyon veya aktivasyon, belirli bir eylem için görünür hazır olma halidir. Bu hazırlığa bağlı olarak her zaman bir heyecan vardır. Aktivasyon derecesi, gerilimden artan uyanıklığa, fark edilir heyecana ve mümkün olan en büyük heyecana kadar değişebilir. Uyarılma seviyesinin aşırı durumları, katı şok ve derin uyku veya komaya kadar bilinçsizliktir.

Dış uyaranlara ve duyusal izlenimlere ek olarak, ağrı gibi iç uyaranlar da aktivasyon için tetikleyicilerdir. Her dış uyaran durumunda, uyarılma seviyesinde bir şeyler değişir. Psikolojik süreçlere ek olarak, sinirsel süreçler de uyarılma seviyesinde ve yüksekliğinde rol oynar.

İşlev ve görev

Sözde Uyarılma psikoloji ve nörolojide bir terim olarak bilinir ve CNS aktivasyonunun derecesini tanımlar. Dikkat ve uyanıklık, uyarılmayı ve bunun sonucunda ortaya çıkan tepki vermeye hazır olmayı karakterize eder. En düşük uyarılma seviyesi uyku sırasındadır. Öte yandan, duyu hücreleri ağrı veya ilgili heyecan durumlarını merkezi sinir sistemine iletirse, bu bazen en yüksek seviyedir. Öfke, korku ve bazen cinsel istek gibi duygular da merkezi sinir sistemindeki uyarılma düzeyini artırır.

Uyarılmanın kendisinin duygusal bir bileşeni yoktur, ancak EEG'de kendini az çok küçük dalgalanmalarla farklı frekanslarda gösteren biyofizyolojik olarak ölçülebilir bir değişken vardır. EEG'de tanınabilir voltaj ve frekansı uyarma seviyesini belirler.

Uyarılmayı tetiklemek için, beyin sapının belirli kısımlarına etki eden, serebral korteksin bir uyarımını tetikleyen ve stres hormonu adrenalin salınımını uyaran duyusal dürtüler her zaman gereklidir. Retiküler oluşumdan, uyarılma derecesi tüm organizmayı, bitkisel sinir sistemini ve dolayısıyla metabolizmayı da etkiler.

Yüksek düzeyde uyarılma, genel uyanıklık ve tepki verme isteği gerektirir. Yüksek düzeyde uyarılmış bir kişi, özellikle dışsal tehlike uyaranlarına karşı hassastır. Tepki verme isteği, ağrıyı kesen ve tüm düşünce süreçlerini durduran stres hormonu adrenalin tarafından arttırılır. Bu sayede insanların hızla kaçması ve düşmanlarla aynı hızla savaşması sağlanıyor. 1908 Yerkes-Dodson yasası, uyarılma seviyesi ile performans arasındaki ilişkinin anlaşılmasını kolaylaştırır. Bir kişi, belirli bir uyarılma düzeyine kadar zor görevlerle başa çıkabilir. Ancak uyarılma bu seviyenin üzerine çıkarsa, genel performans düşecektir. Daha fazla artışla, kolay görevler çözülemez hale geliyor ve insanlar neredeyse hiçbir şey yapamıyor.

Öte yandan, her türlü performansı gerçekleştirebilmek için belirli bir düzeyde uyarılma gereklidir. En yüksek performans, eustress denilen orta uyarılma seviyesine sahip kişiler tarafından elde edilir. Bu seviyenin üzerinde yorgunluk, bitkinlik veya bozulma meydana gelebilir.

İlaçlarınızı burada bulabilirsiniz

Hastalıklar ve rahatsızlıklar

Stresörler uyarılma düzeyini artırır. Bazı stres etkenleri pozitif olarak derecelendirilirken, diğer stres etkenleri yalnızca negatif derecelendirmelerle ilişkilendirilir. Negatif stres faktörlerine bağlı kalıcı uyarılma, tıbbi uygulamada sıkıntı olarak adlandırılır ve çeşitli klinik tabloları destekleyebilir. Bir kişinin rahatsız edici, tehdit edici veya bunaltıcı olarak değerlendirdiği tüm uyaranlar olumsuzdur.

Stresin olumsuz bir değerlendirmesi ancak sık sık ortaya çıktıktan ve fiziksel tazminattan vazgeçtikten sonra gerçekleşir. Belirli bir durumda stresle baş edilemeyen stresörler de olumsuz etkilere sahiptir. Örneğin, boşanma, hastalık ve hatta aile üyelerinin ölümü ve kişinin kendi hastalıkları gibi stres faktörlerinde durum budur. Olumsuz uyarılma durumu çözülemezse, hastaya bir başa çıkma stratejisi iletilmelidir.

Bir uyarılma bilgisi, tüm vücutta negatif gerilime neden olduğundan ve stres hormonları adrenalin ve noradrenalin gibi nörotransmiterler veya hormonları serbest bıraktığından, sürekli sıkıntı genellikle organizmada kalıcı olarak bir şeyleri değiştirir. Etkilenen kişinin dikkati düşer. Aynısı, uyarılma eustress seviyesini aştığında otomatik olarak düşen verimlilikleri için de geçerlidir.

Sıkıntının, uygun başa çıkma stratejileri olmaksızın uzun vadeli etkisi, tükenmişlik sendromu gibi klinik tabloları destekleyebilir. Tükenmişlik sendromu, kalıcı olarak düşük performansla ilişkilendirilen ve dolayısıyla giderek daha büyük bir yorgunluğa yol açan bir duygusal tükenme durumuna karşılık gelir. İdealist coşkunun bir aşamasını çoğu kez, sonunda hayal kırıklığına ve hatta ilgisizliğe yol açan sinir bozucu olaylar izler.

Bir tür depresyon olan tükenmişliğe ek olarak, açıklanan uyarılma türü, bağımlılıklar veya saldırganlık gibi psikosomatik hastalıkları tetikleyebilir.