Bildirimsel bellek

Bildirimsel bellek uzun süreli belleğin bir parçasıdır. Bu, dünya hakkında anlamsal bellek içerikleri ile kişinin kendi yaşamı ile ilgili olaysal bellek içeriklerinden oluşan bilgi hafızasıdır. Lokalizasyona bağlı olarak, amnezi yalnızca semantik veya epizodik içerikle sınırlandırılabilir.

Bildirimsel bellek nedir?

Kısa süreli hafızaya ek olarak, her insanın uzun süreli hafızası vardır. Bu kalıcı depolama sistemi tek tip bir yapı değildir, ancak farklı bilgi türleri için birkaç depolama hizmetine karşılık gelir. Şimdiye kadar, uzun süreli belleğin kapasitesinin sınırlandırılması hakkında hiçbir şey bilinmemektedir.

Farklı bilgileri depolayan iki uzun süreli bellek biçimi arasında temel bir ayrım yapılır. Prosedürel bellek, eylem yolları veya bisiklet sürme gibi öğrenilmiş hareket biçimleri gibi davranışsal bilgileri depolar.

Ayrıca bilgi belleği olarak da bilinen bildirimsel bir bellek vardır. Bir kişinin bilinçli olarak algıladığı ve bilinçli olarak çoğaltabileceği gerçekler veya olaylar, bildirimsel bellekte saklanır.

Bildirimsel bellek iki alandan oluşur. Dünya bilgisi için anlamsal hafızaya ek olarak, kişinin kendi hayatıyla ilgili gerçekler için epizodik hafızayı içerir. Farklı bilgi biçimleri birbirinden bağımsızdır ve farklı beyin bölgelerinde depolanır.

İşlev ve görev

Uzun süreli hafıza, beynin korteks ve subkortikal alanlarının etkileşimine bağlıdır. Tüm neokorteks, bildirimsel belleğe ve dolayısıyla bilgi belleğine dahil olur. Epizodik bellek, özellikle sağ frontal ve temporal korteksin katılımına dayanır. Anlamsal bellek esas olarak temporal lobdadır.

Beynin birçok subkortikal bölgesi, bildirimsel bellek süreçlerinde yer alır. Bu özellikle limbik sistemin, medial temporal lob sisteminin, hipokampusun ve bitişik alanların katılımıyla gerçekleşen depolama süreci için geçerlidir. İlgili yapılar Papez nöron çemberinde özetlenmiştir.

Depolama, esasen sinirsel esnekliğe dayalıdır. Hafıza içerikleri sinir hücrelerinin bağlantılarında saklanır ve bu şekilde hafızada saklanır. Bildirimsel belleğin bir bellek içeriği, bu nedenle, esasen belirli nöron ağlarının sinaptik verimliliğine karşılık gelir.

Bildirimsel bellek yalnızca bilginin depolanmasından değil, aynı zamanda bilginin kodlanmasından ve alınmasından da sorumludur. Anlamsal bellek, bu görevleri dünya hakkındaki gerçek bilgilerle bağlantılı olarak gerçekleştirir. Öte yandan olaysal bellek, kişinin kendi hayatından belirli olayların belirli bölümleri ve zincirleri ile emanet edilmiştir.

Bildirimsel bellek içeriği hem anlamsal hem de olaysal bellekte bağlama bağlı bir şekilde kodlanır ve aynı şekilde geri alınır. Epizodik bellek içerikleri bildirimsel belleğin anlamsal bellek içeriklerini kullanır, ancak kişisel referanslar nedeniyle bunun ötesine geçer. Bu nedenle, epizodik bellekteki sinirsel bileşenler, anlamsal bellek ağlarını aşan, geniş bir şekilde dallanmış kortikal ve subkortikal beyin alanları ağına karşılık gelir.

Anlamsal belleğin tersine, olaysal bellek "zor gerçekleri" içermez, ancak büyük ölçüde bir kişinin yaşamının belirli bir anında topladığı duyusal algı ve duyguları içerir. Buna karşılık, dünyanın nesnel bilgisi anlamsal bellekte saklanır.

Bazı bilim adamları, bu biçimdeki bildirimsel belleğin epizodik kısmının yalnızca insan olduğundan şüpheleniyor.

İlaçlarınızı burada bulabilirsiniz

Hastalıklar ve rahatsızlıklar

Hafıza ile bağlantılı olarak, amnezi patolojik bir fenomen olarak vurgulanmalıdır. Amnezi çeşitli şekillerde olabilir ve hasarlı beyin bölgelerine bağlıdır. Bu türden anlamsal bellek bozuklukları durumunda, anlamsal olarak bildirimsel belleğin uzun süreli depolanmış bellek içerikleri etkilenir. Bireysel durumlarda, bu, örneğin, mesleki bilgi, kelime anlamlarının depolanması veya kavramsal ilişkilendirmeyi içerir.

Anlamsal ve epizodik bellek içeriklerinden beynin farklı bölgeleri sorumlu olduğu için, anlamsal amnezi olan bir hasta sağlam bir epizodik veya otobiyografik belleğe sahip olabilir. Böyle bir amnezi vakasında, genellikle temporal lob lezyonları vardır, böylece anlamsal belleğin yalnızca kısmi bölümleri bozukluklardan etkilenir.

Travmaya ek olarak, Alzheimer demansı gibi dejeneratif organik beyin hastalıkları semantik hafızayı bozabilir. Anlamsal bellek bozukluklarından daha sık olarak, organik beyin hasarı, ileriye dönük bellek bozukluğuna yol açar. Bu amneziye sahip hastalar güncel olayları, kişisel isimleri ve yeni bilgileri hatırlamakta güçlük çekerler.

İleriye dönük amnezi, esas olarak serebral, nörolojik veya psikiyatrik hastalıklar bağlamında ortaya çıkar. Travmaya ek olarak, beyindeki dolaşım bozuklukları, felç, hipoksi veya iltihaplı beyin hastalıkları neden olabilir. Genellikle birincil neden, hipokampal sistemin lokal lezyonlarında yatar, bu da fonksiyonel olarak bozulmuş hipokampus tarafından uzun süreli güçlenmenin azalmasına veya yeni bilgi ile mevcut hafıza içeriklerinin yetersiz bağlanmasına neden olur.

Bu amnezi biçimleri ile tamamen psikolojik olan ve çoğu durumda esas olarak kişisel bilgileri, özellikle de psikolojik olarak stresli olaylar hakkındaki bilgileri etkileyen dissosiyatif bellek bozukluğu arasında bir ayrım yapılmalıdır. Bu amnezi biçiminde, hafıza boşlukları sabit değildir, güne bağlıdır. Kısmen, dissosiyatif bellek bozukluğu kendini tam bir kimlik kaybı şeklinde gösterir.

Bildirimsel belleğin amnezisi ile bağlantılı olarak sıkça bahsedilen bir hastalık vakası, hasta HM vakasıdır. Şiddetli epilepsinin tedavisi için hipokampüsünün her iki tarafı da çıkarıldı. Operasyon epilepsisini iyileştirdi. Ancak operasyondan sonra, şiddetli bir şekilde ileriye dönük amnezi gösterdi ve bildirimsel belleğinde artık yeni bilgiler alamıyordu. Bununla birlikte, önceden edinilen bellek içerikleri bozulmadan kaldı.